Domates güvesi
Domates güvesi
Tuta absoluta
Tanımı ve Hayat Döngüsü:
Tuta absoluta, domates bitkilerinde ciddi zararlara yol açan ve tarımsal üretimi tehdit eden önemli bir zararlıdır. Erginleri yaklaşık 6-7 mm uzunluğunda ve gri kahverengi renktedir. Dişiler yumurtalarını yaprak, gövde ve meyvelerin üzerine bırakır. Yumurtadan çıkan larvalar, yaprakların içine girerek beslenir ve "madencilik" adı verilen zararı oluşturur. Larvalar yaprakların arasında, meyvede ve sapta beslenerek büyür. Pupa evresi genellikle yapraklarda ya da toprağın üst katmanında gerçekleşir. Yılda birçok nesil verir ve çok hızlı bir üreme döngüsüne sahiptir.
Zarar Şekli:
Larvalar, bitkinin yaprak, sap ve meyvelerini tüneller açarak tüketir. Bu, yaprakların sararmasına, kurumasına ve bitkinin fotosentez yeteneğinin azalmasına neden olur. Meyvede açılan tüneller ürün kalitesini düşürür ve genellikle ikincil enfeksiyonların girmesine yol açar. Yoğun popülasyonlar bitkinin tamamen çökmesine ve ürün kaybına neden olur.
Zararlı Olduğu Bitkiler:
Tuta absoluta, en çok domates bitkisine zarar verir; ancak biber, patlıcan ve patates gibi diğer solanaceae familyasına ait bitkilerde de zarar yapar.
Mücadele:
Domates güvesi ile mücadelede entegre zararlı yönetimi (IPM) stratejileri önem taşır. Düzenli tuzak kullanımı ile popülasyon izlenmeli, biyolojik mücadelede doğal düşmanlar teşvik edilmelidir. Uygun kültürel önlemler alınarak zararlı yoğunluğu azaltılabilir. Kimyasal mücadeleye, yoğunluk ekonomik zarar eşiğini aştığında başvurulmalı ve ruhsatlı etkili insektisitler kullanılmalıdır. Türkiye'de bu zararlıya karşı ruhsatlı olan insektisitler hakkında güncel bilgi BKÜ (Bitki Koruma Ürünleri Veri Tabanı) üzerinden incelenebilir.