Anasayfa  |  Hastalıklar  |  Virüs

Şarka virüsü (Plum pox virus - PPV), taş çekirdekli meyve ağaçlarında (erik, kayısı, şeftali ve kiraz gibi) yaygın olarak görülen ciddi bir viral hastalıktır. Virüs, meyvelerde deformasyonlara, yapraklarda lekelenmelere ve ağaçların genel gelişiminde geriliğe neden olur. Şarka virüsü, yaprak bitleri aracılığıyla taşınarak yayılır ve enfekte ağaçlardan gelen polen ve tohumlarla da bulaşabilir.

Görüldüğü bitkiler:
Erik, kayısı, şeftali, badem, kiraz ve diğer taş çekirdekli meyve ağaçları

Hastalık etkeni:
Plum pox virus (PPV)

Zarar şekli:

Yapraklarda: Yapraklarda belirgin sarımsı-yeşil mozaik desenler veya halka şeklinde lekeler görülür. Yapraklar normalden daha küçük olabilir ve sarararak dökülür. Bu klorotik lekeler özellikle yaprağın damar bölgelerinde yoğunlaşır. Şiddetli enfeksiyonlarda yapraklar kıvrılır ve bükülür.

Meyvelerde: Meyve üzerinde deformasyonlar, renk bozuklukları ve pürüzlü yüzeyler oluşur. Erik, şeftali ve kayısı meyvelerinde halkalı lekeler görülür. Meyvenin iç dokusunda da kahverengi nekrotik bölgeler oluşabilir. Meyveler genellikle küçülür ve olgunlaşmadan dökülür. Hastalık, meyvenin ticari değerini ciddi ölçüde düşürür.

Çiçeklerde: Hastalıklı ağaçlarda çiçekler zayıf kalır ve dökülme oranı artar. Bu da meyve tutumunu olumsuz etkiler ve verim kaybına yol açar.

Sürgünlerde: Şarka virüsü enfekte ağaçlarda sürgünlerde de zayıflığa neden olur. Genç sürgünler ince kalır ve sağlıklı bir gelişim göstermez.

Genel zarar: Şarka virüsü, taş çekirdekli meyve ağaçlarında ciddi kalite ve verim kayıplarına yol açar. Hastalığın yayılması yaprak bitleri ve enfekte bitkisel materyaller (fidan, polen) aracılığıyla gerçekleşir. Şiddetli enfeksiyonlar ağaçları zayıflatır, meyve kalitesini düşürür ve ticari değeri olmayan ürünlerle sonuçlanır.

Bulaşma yolu: Şarka virüsü, genellikle yaprak bitleri aracılığıyla taşınır. Ayrıca, hastalıklı ağaçlardan elde edilen polen ve tohumlar virüsü yayabilir. Aşılamada kullanılan enfekte materyaller de hastalığın taşınmasına yol açar. Yaprak bitlerinin yoğun olduğu dönemlerde virüs yayılımı hızlanır.

Mücadele:
Kültürel önlemler arasında, virüsten arındırılmış sertifikalı fidan kullanılması, yaprak bitlerine karşı mücadele edilmesi, hastalıklı ağaçların tarladan uzaklaştırılması ve hijyenik aşılama tekniklerinin kullanılması yer alır. Virüsle doğrudan kimyasal mücadele mümkün olmadığından, hastalığın yayılmasını önlemek için yaprak bitlerinin kontrolü ve hijyen önlemleri çok önemlidir. Dayanıklı çeşitlerin tercih edilmesi de hastalıkla mücadelede etkili olabilir.