Anasayfa  |  Hastalıklar  |  Virüs

Domates sarı yaprak kıvırcıklık virüsü (Tomato yellow leaf curl virus - TYLCV), domates bitkilerinde önemli zararlara neden olan ve bitkinin gelişimini engelleyerek ciddi verim kayıplarına yol açan bir viral hastalıktır. Hastalık, bitkilerin yapraklarında sararma, kıvrılma ve büyüme geriliği gibi belirtilerle kendini gösterir. Virüs, beyaz sinekler (Bemisia tabaci) aracılığıyla taşınır ve hızla yayılır.

Görüldüğü bitkiler:
Domates, biber, patlıcan ve diğer sebze bitkileri

Hastalık etkeni:
Tomato yellow leaf curl virus (TYLCV)

Zarar şekli:

Yapraklarda: Virüsün ilk belirtileri yapraklarda sararma, küçülme ve kıvrılma şeklinde ortaya çıkar. Yapraklar tipik olarak yukarı doğru kıvrılır ve kalınlaşır. Sararma, özellikle yaprağın damar çevresinde yoğunlaşır. Bu deformasyonlar bitkinin fotosentez kapasitesini düşürür ve gelişimini engeller.

Bitki genelinde: Enfekte bitkiler bodur kalır ve gelişim geriliği gösterir. Sürgünler zayıf ve kıvrık hale gelir. Enfeksiyonun şiddetine bağlı olarak bitkilerin büyümesi durur ve verim önemli ölçüde azalır. Erken dönem enfeksiyonları bitkilerin çiçek açmasını ve meyve vermesini engelleyebilir.

Meyvelerde: Şiddetli enfeksiyon durumunda bitkiler az sayıda meyve verir. Meyve kalitesi düşer ve ticari değer kaybı yaşanır. Meyve gelişimi zayıf olur ve çoğunlukla tam olgunlaşamadan dökülür.

Genel zarar: Domates sarı yaprak kıvırcıklık virüsü, domates bitkilerinde ciddi gelişim geriliğine ve verim kaybına neden olur. Yaprak kıvrılması, sararma ve bodurluk bitkilerin sağlıklı gelişimini engeller. Virüs beyaz sinekler aracılığıyla hızla yayılabildiği için tarım alanlarında büyük kayıplara yol açabilir.

Bulaşma yolu: Domates sarı yaprak kıvırcıklık virüsü (Tomato yellow leaf curl virus - TYLCV), enfekte bitkilerden sağlıklı bitkilere beyaz sinek (özellikle Bemisia tabaci) aracılığıyla taşınarak yayılır. Beyaz sinekler, enfekte bitkilerden beslenirken virüsü alır ve sağlıklı bitkilere geçiş yaptığında virüsü bitki dokularına bulaştırarak enfeksiyona neden olur. Yoğun beyaz sinek popülasyonları, hastalığın hızla yayılmasına yol açar. Enfekte bitkiler, virüsün sonraki sezonlara taşınmasına neden olur.

Mücadele:
Kültürel önlemler arasında, beyaz sinek vektörlerinin kontrol edilmesi, dayanıklı bitki çeşitlerinin kullanılması ve hastalıklı bitkilerin tarladan uzaklaştırılması yer alır. Ayrıca, seralarda böcek ağları kullanılarak beyaz sinek girişinin engellenmesi önemlidir. Kimyasal mücadelede, beyaz sineklere karşı uygun insektisitlerin kullanılması virüsün yayılmasını kontrol altına almada yardımcı olabilir.