Anasayfa  |  Hastalıklar  |  Virüs

Kabak mozaik virüsü (Squash mosaic virus - SqMV), kabakgiller familyasındaki bitkilerde yaygın olarak görülen bir viral hastalıktır. Virüs, bitkilerin yaprak, meyve ve sürgünlerinde mozaik benzeri lekeler, renk bozuklukları ve deformasyonlara neden olur. Hastalık, genellikle tohumla bulaşır, ancak böcekler ve mekanik yollarla da yayılabilir.

Görüldüğü bitkiler:
Kabak, hıyar, karpuz, kavun ve diğer kabakgiller

Hastalık etkeni:
Squash mosaic virus (SqMV)

Zarar şekli:

Yapraklarda: Virüs enfeksiyonu, yapraklarda sarı ve yeşil renkli mozaik desenlerin oluşmasına neden olur. Yapraklar kıvrılır, buruşur ve normal büyüklüğünü kaybeder. Şiddetli enfeksiyon durumunda yapraklar sertleşir ve bitki genel olarak zayıflar.

Meyvelerde: Meyve üzerinde düzensiz lekeler, renk bozuklukları ve deformasyonlar gözlenir. Meyveler düzgün şekil alamaz, kabukta pürüzlülük ve bozukluklar oluşur. Meyveler olgunlaşmadan düşebilir ya da ticari değerini kaybeder.

Bitki genelinde: Hastalık bitkinin genel gelişimini olumsuz etkiler. Enfekte bitkiler bodur kalır, büyüme geriliği gösterir ve verim kaybı yaşanır. Meyve kalitesindeki bozulmalar nedeniyle ticari kayıplar da yaşanır.

Genel zarar: Kabak mozaik virüsü, bitkilerin yapraklarında ve meyvelerinde deformasyon ve mozaik benzeri lekeler oluşturarak verim kaybına neden olur. Meyvelerin ticari değeri düşer ve hastalık bulaşmış bitkiler sağlıklı gelişim gösteremez. Virüs tohumla yayılabildiği için hastalığın kontrolü zor olabilir ve tarlada hızla yayılabilir.

Bulaşma yolu: Kabak mozaik virüsü (Squash mosaic virus - SqMV), enfekte tohumlar ve böcek vektörleri (özellikle bazı böcek türleri, örneğin yaprak bitleri) aracılığıyla yayılır. Virüs, enfekte tohumların ekimi sırasında genç bitkilere bulaşarak enfeksiyona neden olur. Ayrıca, böcekler enfekte bitkilerden virüsü alarak sağlıklı bitkilere taşır ve yayılmasını hızlandırır. Virüs, bitki dokularında kalıcı olarak yerleşerek hastalığın sonraki sezonlara taşınmasına yol açar.

Mücadele:
Kültürel önlemler arasında sağlıklı, virüsten arındırılmış tohum kullanımı, tarladaki bitki kalıntılarının uzaklaştırılması ve yaprak bitleri gibi vektörlerin kontrolü yer alır. Hastalıklı bitkiler tarladan uzaklaştırılmalıdır. Kimyasal mücadele ise genellikle virüs vektörlerine (böceklere) yönelik yapılır, çünkü doğrudan virüsü hedef alan bir kimyasal çözüm yoktur. Böcek kontrolü ve dayanıklı çeşitlerin ekilmesi virüsün yayılmasını önlemeye yardımcı olabilir.