Anasayfa  |  Hastalıklar  |  Virüs

Kabak sarı mozaik virüsü (Zucchini yellow mosaic virus - ZYMV), kabakgiller familyasındaki bitkilerde görülen ve yapraklarda sarı mozaik desenleri, meyvelerde şekil bozuklukları ve bitki gelişiminde gerilik oluşturan önemli bir viral hastalıktır. Bu virüs, özellikle kabak, karpuz, kavun ve hıyar gibi bitkilerde yaygın olarak görülür ve yaprak bitleri aracılığıyla taşınır.

Görüldüğü bitkiler:
Kabak, hıyar, karpuz, kavun ve diğer kabakgiller

Hastalık etkeni:
Zucchini yellow mosaic virus (ZYMV)

Zarar şekli:

Yapraklarda: İlk belirtiler yapraklarda sarı renkte mozaik desenler, bükülmeler ve kıvrılmalar şeklinde başlar. Yaprakların kenarları kıvrılır ve yapraklar anormal büyür. Hastalığın ilerlemesiyle yapraklarda deformasyonlar ve küçülme meydana gelir. Bitki genel olarak bodur kalır ve gelişimi durur.

Meyvelerde: Meyvelerde şekil bozuklukları, renk değişiklikleri ve dış kabukta pürüzlülük görülür. Meyveler tam gelişemez ve enfekte meyveler pazar değeri kaybeder. Meyvede oluşan deformasyonlar, ürünün ticari değerini ciddi şekilde düşürür. Hastalığın şiddetli olduğu durumlarda meyve üretimi tamamen durabilir.

Bitki genelinde: Kabak sarı mozaik virüsü bitkinin genel gelişimini olumsuz etkiler. Bitkiler bodur kalır, sürgünler zayıflar ve yapraklar yeterince büyüyemez. Hastalık bulaşan bitkiler genellikle hastalığın erken evrelerinde solgun görünüm alır.

Genel zarar: Kabak sarı mozaik virüsü, bitkilerin yaprak, meyve ve genel büyümesini olumsuz etkileyerek verim kaybına yol açar. Meyvelerdeki deformasyonlar ve renk bozuklukları nedeniyle ticari değer kaybı yaşanır. Yaprak bitleri aracılığıyla hızla yayılan bu hastalık, kontrol edilmezse tarlada büyük zararlara neden olabilir.

Bulaşma yolu: Kabak sarı mozaik virüsü (Zucchini yellow mosaic virus - ZYMV), enfekte bitkilerden sağlıklı bitkilere yaprak biti gibi böcek vektörleri aracılığıyla taşınarak yayılır. Virüs, böceklerin enfekte bitkilerde beslenmesi sırasında alınır ve sağlıklı bitkilere geçiş yapıldığında bitki dokularına bulaşarak enfeksiyona neden olur. Ayrıca, enfekte tohumların ekilmesi hastalığın yayılmasına yol açar. Virüs, bitki dokularında kalıcı olarak yerleşerek hastalığın sonraki sezonlara taşınmasına neden olur.

Mücadele:
Kültürel önlemler arasında virüs taşımayan, sağlıklı tohumların kullanılması, yaprak bitleri gibi vektörlerin kontrolü ve hastalıklı bitkilerin tarladan uzaklaştırılması yer alır. Ayrıca, ekim nöbeti uygulanması, böcek koruma ağlarının kullanılması ve dayanıklı bitki çeşitlerinin ekilmesi hastalığın yayılmasını önleyebilir. Kimyasal mücadelede, yaprak bitlerine karşı uygun insektisitlerin kullanılması virüsün yayılmasını kontrol etmeye yardımcı olabilir.