Anasayfa  |  Hastalıklar  |  Virüs

Domates mozaik virüsü (Tomato mosaic virus - ToMV), domates bitkilerinde görülen önemli bir viral hastalıktır ve bitkilerin yapraklarında, meyvelerinde ve sürgünlerinde mozaik benzeri belirtiler oluşturur. Virüs, domates başta olmak üzere diğer bazı sebze bitkilerinde de yaygın olarak görülür. Hastalık, bitkilerin gelişimini engelleyerek verim kaybına yol açar ve ürün kalitesini düşürür.

Görüldüğü bitkiler:
Domates, biber, tütün, patlıcan ve diğer sebzeler

Hastalık etkeni:
Tomato mosaic virus (ToMV)

Zarar şekli:

Yapraklarda: Yapraklarda açık ve koyu yeşil alanlar halinde mozaik benzeri lekeler görülür. Bu lekeler yaprağın düzensiz bir görünüm kazanmasına neden olur. Yapraklar genellikle küçülür ve kıvrılır. Şiddetli enfeksiyonlarda yapraklar buruşur, kurur ve bitkinin büyümesi yavaşlar.

Meyvelerde: Meyvelerde renk bozulmaları, şekil bozuklukları ve küçük lekeler oluşur. Meyveler genellikle düzgün şekil almaz ve enfekte meyveler pazar değeri kaybeder. Meyvenin iç dokusunda da kahverengimsi alanlar oluşabilir.

Sürgünlerde: Virüs, sürgünlerde büyüme geriliğine ve zayıflamaya yol açar. Bitki bodur kalır, gelişimi durur ve genel görünümü zayıflar. Hastalığın ileri aşamalarında bitki yapraklarını dökebilir ve solgunluk belirtileri ortaya çıkabilir.

Genel zarar: Domates mozaik virüsü, bitkinin yaprak, meyve ve sürgünlerinde ciddi zararlara neden olarak verim kaybına yol açar. Yapraklardaki mozaik lekeleri, bitkinin fotosentez kapasitesini düşürürken, meyve deformasyonları ve renk bozuklukları ürünün ticari değerini azaltır. Hastalık, genellikle tohumla, bitkisel temasla veya kontamine aletler ve ellere bulaşarak yayılır.

Bulaşma yolu: Domates mozaik virüsü (Tomato mosaic virus - ToMV), enfekte bitkilerden sağlıklı bitkilere temas, bulaşık tarım aletleri, giysiler ve eller yoluyla yayılır. Virüs, mekanik olarak taşınarak bitkilerin dokularına bulaşır ve enfeksiyona neden olur. Ayrıca, enfekte tohumların ekilmesi hastalığın tarlada yayılmasına yol açar. Virüs, dayanıklı yapısıyla uzun süre canlı kalabilir, bu da hastalığın sonraki sezonlara taşınmasına neden olur.

Mücadele:
Kültürel önlemler arasında, virüs bulaşmamış tohumların ve fidelerin kullanılması, toprak ve bitkisel materyallerin hijyenik koşullarda tutulması ve virüs bulaşmış bitkilerin tarladan uzaklaştırılması yer alır. Alet ve el dezenfeksiyonu, hastalığın yayılmasını önlemek için önemlidir. Ayrıca dayanıklı domates çeşitlerinin kullanılması virüsün etkilerini azaltabilir.