Anasayfa | Hastalıklar | Virüs
Fasulye sarı mozaik virüsü


Fasulye sarı mozaik virüsü
Bean yellow mosaic virus - BYMV
Fasulye sarı mozaik virüsü (Bean yellow mosaic virus - BYMV), fasulye bitkilerinde yapraklarda sararma, mozaik desenler ve büyüme geriliğine neden olan bir viral hastalıktır. Bu virüs, bitkinin fotosentez kapasitesini düşürerek gelişimini olumsuz etkiler ve verim kaybına yol açar. BYMV, özellikle yaprak bitleri aracılığıyla yayılır.
Görüldüğü bitkiler:
Fasulye (Phaseolus vulgaris), bakla, bezelye ve diğer bazı baklagiller
Hastalık etkeni:
Bean yellow mosaic virus (BYMV)
Zarar şekli:
Yapraklarda: Yapraklarda sarı ve yeşil renkli mozaik desenler oluşur. Bu lekeler damar aralarında düzensiz bir şekilde yayılır. Yapraklarda ayrıca kıvrılmalar, buruşmalar ve küçülmeler meydana gelir. Şiddetli enfeksiyon durumunda yapraklar sararır ve erken dökülme görülebilir.
Bitki genelinde: BYMV, bitkilerin genel büyümesini yavaşlatır. Enfekte bitkiler bodur kalır ve zayıflar. Büyüme geriliği nedeniyle bitki sağlıklı bir görünüm kazanamaz. Virüs, fasulyelerin çiçeklenme ve meyve tutumunu da olumsuz etkileyerek verimi düşürür.
Meyvelerde: Virüs doğrudan baklalarda deformasyon yapmaz, ancak bitkinin genel zayıflığı nedeniyle bakla sayısında azalma ve fasulye kalitesinde düşüş yaşanabilir. Meyveler küçük ve kalitesiz olabilir.
Genel zarar: Fasulye sarı mozaik virüsü, yapraklarda sarı mozaik desenleri ve bitkide büyüme geriliği oluşturarak verim kaybına neden olur. Sararma ve yaprak deformasyonları nedeniyle bitki gelişimi olumsuz etkilenir. Virüsün hızlı yayılabilmesi, özellikle yaprak bitlerinin yoğun olduğu alanlarda ekonomik kayıplara yol açabilir.
Bulaşma yolu: BYMV, yaprak bitleri aracılığıyla yayılır ve bitkiden bitkiye hızla bulaşabilir. Ayrıca, kontamine olmuş tohumlar, aletler ve bitkisel materyaller de virüsü yayabilir. Enfekte tohumlar ekildiğinde, virüs genç bitkilere taşınır ve enfeksiyon alanı genişleyebilir.
Mücadele:
Kültürel önlemler arasında, virüsten arındırılmış ve sertifikalı tohum kullanımı, yaprak bitlerinin etkin kontrol edilmesi ve hastalıklı bitkilerin tarladan uzaklaştırılması yer alır. Aletlerin ve ekipmanların düzenli olarak dezenfekte edilmesi virüsün yayılmasını önlemeye yardımcı olur. Kimyasal mücadele doğrudan virüse karşı etkili olmadığından, hijyen ve vektör (yaprak bitleri) kontrolü hastalığın yayılmasını önlemede önemlidir. Dayanıklı fasulye çeşitlerinin ekilmesi de hastalığın etkilerini azaltabilir.