Anasayfa  |  Hastalıklar  |  Virüs

Toprak kökenli buğday mozaik virüsü (Soil-borne wheat mosaic virus - SBWMV), buğday bitkilerinde yaygın olarak görülen, yapraklarda sarı mozaik desenler ve bitkide genel büyüme geriliği yapan bir viral hastalıktır. Bu virüs, toprakta uzun süre hayatta kalabilen ve kök sistemine bulaşarak bitkilerin gelişimini olumsuz etkileyen bir patojendir. SBWMV, buğday üretiminde verim kaybına yol açar.

Görüldüğü bitkiler:
Buğday (Triticum aestivum) ve diğer bazı tahıllar

Hastalık etkeni:
Soil-borne wheat mosaic virus (SBWMV)

Zarar şekli:

Yapraklarda: Yapraklarda sarı ve yeşil renkli mozaik desenler oluşur. Bu desenler damarlar boyunca yoğunlaşabilir ve yaprak yüzeyinde düzensiz bir renk dağılımına neden olur. Enfekte yapraklar sararır ve kıvrılır, gelişim gösteremeyebilir ve bu durum bitkinin fotosentez kapasitesini düşürür.

Bitki genelinde: SBWMV, bitkilerde büyüme geriliğine yol açar. Enfekte buğday bitkileri bodur kalır ve genel olarak zayıf bir görünüm alır. Erken dönemde enfekte olan bitkiler, sağlıklı gelişim gösteremedikleri için tarlada boşluklar oluşmasına sebep olur. Bu da verimi düşürür.

Genel zarar: Toprak kökenli buğday mozaik virüsü, buğday bitkilerinde büyüme geriliği ve yapraklarda renk bozuklukları oluşturarak verim kaybına yol açar. Özellikle enfeksiyon erken dönemde gerçekleştiğinde, tarlada verim kaybı önemli ölçüde artabilir. Virüsün toprakta uzun süre dayanabilmesi, hastalığın kontrolünü zorlaştırır.

Bulaşma yolu: SBWMV, toprak kökenli bir virüs olup toprakta yaşayan fungal bir organizma olan Polymyxa graminis aracılığıyla bitki köklerine bulaşır. Virüs, toprakta uzun süre inaktif kalabilir ve uygun koşullarda yeniden aktifleşerek bitkiye geçebilir. Yağışlı ve serin koşullar, virüsün yayılmasını hızlandırır.

Mücadele:
Kültürel önlemler arasında dayanıklı buğday çeşitlerinin ekilmesi, tarlada iyi drenaj sağlanması ve erken ekimden kaçınılması yer alır. Kimyasal mücadele, virüse karşı doğrudan etkili değildir, ancak uygun ekim sıklığı ve toprak işleme yöntemleriyle bulaşma riski azaltılabilir. Dayanıklı çeşitlerin seçilmesi hastalığın etkisini azaltmada önemli bir yöntemdir.