Anasayfa  |  Hastalıklar  |  Fungi

Elma memeli pası (Gymnosporangium confusum), elma ağaçlarında görülen ve yapraklarda, meyvelerde ve dallarda önemli zararlara neden olan bir fungal hastalıktır. Hastalık, özellikle nemli hava koşullarında yaygın olarak ortaya çıkar ve elma ağaçlarında verim kaybına yol açabilir. Bu hastalık iki farklı konağı olan bir pas mantarıdır, birinci konağı ardıç ağaçları, ikinci konağı ise elma ağaçlarıdır.

Görüldüğü bitkiler:
Elma (Malus spp.), ardıç (Juniperus spp.)

Hastalık etkeni:
Gymnosporangium confusum

Zarar şekli:

Yapraklarda: Hastalık, yapraklarda yuvarlak, turuncu-sarı renkte lekeler şeklinde başlar. Bu lekeler zamanla büyür ve şişkin bir görünüm alır. Lezyonlar, yaprağın alt kısmında memeye benzeyen çıkıntılar oluşturur. Şiddetli enfeksiyonlarda yapraklarda erken dökülme meydana gelir.

Meyvelerde: Meyveler üzerinde de turuncu-kahverengi lekeler oluşur. Bu lekeler, meyve yüzeyinde deformasyonlara ve kabuk çatlaklarına yol açar. Meyveler şekil bozukluğuna uğrar ve pazar değerini kaybeder.

Dallarda: Dallar üzerinde ise şişkinlikler ve kabuk çatlamaları meydana gelir. Şiddetli enfeksiyonlarda dallar kurur ve bitkinin genel sağlığı bozulur.

Genel zarar: Elma memeli pası, yaprak, meyve ve dallarda deformasyonlara ve zayıflamalara neden olarak bitkinin fotosentez kapasitesini düşürür. Hastalık, özellikle nemli hava koşullarında hızla yayılır ve kontrol edilmediğinde verim kaybına neden olabilir. Meyve deformasyonları, ürünün pazar değerini düşürür.

Bulaşma yolu: Elma memeli pası, Gymnosporangium confusum mantarının iki farklı konak bitki arasında döngü yaparak yayılmasıyla oluşur. Mantarın yaşam döngüsü ardıç (Juniperus) ve elma ağaçları arasında geçer. İlkbaharda ardıç bitkilerinde oluşan sporlar, rüzgarla taşınarak elma ağaçlarına ulaşır ve yaprak, meyve ve sürgünlerde enfeksiyon başlatır. Elma bitkilerinde gelişen mantar sporları, yaz sonunda tekrar ardıç bitkilerine taşınır. Yüksek nem ve yağışlı hava koşulları, sporların çimlenmesini ve hastalığın yayılmasını kolaylaştırır.

Mücadele:
Kültürel önlemler arasında, ardıç ağaçlarının elma bahçelerinden uzak tutulması ve hastalıklı bitki kısımlarının budanarak uzaklaştırılması yer alır. Ekim nöbeti ve dayanıklı elma çeşitlerinin tercih edilmesi de hastalığın yayılmasını önleyebilir. Kimyasal mücadelede ise, uygun fungisitlerin kullanılması ve özellikle hastalığın ilk belirtilerinde koruyucu uygulamaların yapılması önemlidir.

Türkiye'de bu hastalığa karşı ruhsatlı olan fungisitler hakkında güncel bilgi BKÜ (Bitki Koruma Ürünleri Veri Tabanı) üzerinden incelenebilir.