Anasayfa  |  Hastalıklar  |  Fungi

Zeytinlerde halkalı leke (Spilocaea oleagina), zeytin ağaçlarının yapraklarında belirgin halkalı lekeler oluşturan önemli bir fungal hastalıktır. Hastalık, yapraklarda oluşturduğu lezyonlarla bitkinin fotosentez kapasitesini düşürerek zeytin ağaçlarının gelişimini ve verimini olumsuz etkiler. Halkalı leke, özellikle nemli ve serin koşullarda yaygın olarak ortaya çıkar.

Görüldüğü bitkiler:
Zeytin (Olea europaea)

Hastalık etkeni:
Spilocaea oleagina

Zarar şekli:

Yapraklarda: Hastalık, yaprakların üst yüzeyinde küçük, yuvarlak, koyu yeşil veya kahverengi lekeler şeklinde başlar. Zamanla bu lekeler büyür ve etrafında sarı bir halka ile çevrili hale gelir. Hastalığın karakteristik özelliği bu halkalı lekelerdir. Enfekte yapraklar kuruyarak erken dökülür. Yoğun enfeksiyonlar sonucu ağaçlar yaprak dökebilir, bu da zeytin ağaçlarının fotosentez kapasitesini azaltır.

Dallarda ve sürgünlerde: Hastalık genellikle yaprakları etkiler, ancak şiddetli enfeksiyon durumunda genç sürgünlerde ve dallarda da belirtiler gözlemlenebilir. Bu sürgünlerde kuruma ve gelişim geriliği görülebilir.

Genel zarar: Halkalı leke, zeytin ağaçlarının yapraklarında lezyonlar oluşturarak fotosentez yapma kapasitesini azaltır. Yaprakların erken dökülmesi bitkinin zayıflamasına, meyve veriminin düşmesine ve genel olarak ağaç sağlığının bozulmasına neden olur. Hastalık, özellikle nemli ve serin bölgelerde daha fazla yayılır ve kontrol edilmezse verim kaybına yol açabilir.

Bulaşma yolu: Zeytinlerde halkalı leke, Spilocaea oleagina mantarının enfekte olmuş yapraklar ve bitki artıkları yoluyla yayılmasıyla oluşur. Mantar, kışı enfekte yapraklarda geçirir ve ilkbaharda uygun nem ve sıcaklık koşullarında sporlarını serbest bırakır. Sporlar, rüzgar ve yağmur sıçramaları yoluyla sağlıklı zeytin ağaçlarına taşınarak enfeksiyona neden olur. Yüksek nem ve ılıman hava koşulları, sporların çimlenmesini ve hastalığın hızla yayılmasını teşvik eder. Enfekte yapraklar, hastalığın sonraki sezonlarda devam etmesine yol açar.

Mücadele:
Kültürel önlemler arasında, zeytin bahçelerinde iyi havalanma sağlanması, yoğun bitki örtüsünün budanması ve sulama yöntemlerinin dikkatli uygulanması yer alır. Kimyasal mücadelede, uygun fungisitlerin hastalığın ilk belirtilerinde veya koruyucu olarak kullanılması önemlidir. Özellikle enfeksiyonun yayılmasının beklendiği nemli dönemlerde koruyucu uygulamalar yapılmalıdır.

Türkiye'de bu hastalığa karşı ruhsatlı olan fungisitler hakkında güncel bilgi BKÜ (Bitki Koruma Ürünleri Veri Tabanı) üzerinden incelenebilir.