Anasayfa  |  Hastalıklar  |  Fungi

Soğan sürmesi (Urocystis cepulae), soğan bitkilerinde görülen ve özellikle fideler üzerinde önemli zararlara neden olan bir fungal hastalıktır. Bu hastalık, bitkinin kök, gövde ve yapraklarında lezyonlar oluşturarak soğanın gelişimini engeller ve verim kaybına yol açar. Soğan sürmesi, özellikle genç bitkilerde ciddi hasar oluşturur ve genellikle tohum veya toprak yoluyla bulaşır.

Görüldüğü bitkiler:
Soğan (Allium cepa) ve diğer Allium türleri

Hastalık etkeni:
Urocystis cepulae

Zarar şekli:

Fidelerde: Hastalık, fidelerin toprak seviyesindeki kısımlarında koyu renkte uzun çizgiler ve çatlaklar şeklinde başlar. Enfekte bitkilerde fideler zayıflar ve çökme görülebilir. Genellikle fideler toprak seviyesinden kırılır ve hastalık kök boğazı bölgesinde yaygın olarak görülür. Bu durum, bitkilerin erken gelişim döneminde ölmesine yol açar.

Yapraklarda: Yapraklarda siyah çizgiler ve çatlaklar şeklinde lezyonlar meydana gelir. Enfekte yapraklar zayıflar, kıvrılır ve sararır. Hastalığın ilerlemesiyle birlikte yapraklar kuruyarak dökülür.

Genel zarar: Soğan sürmesi, özellikle genç bitkilerde büyük kayıplara yol açar. Enfekte fideler gelişemez ve hızla ölür. Bu durum, soğan üretiminde ciddi verim kayıplarına neden olur. Hastalık, özellikle serin ve nemli koşullarda daha yaygındır ve tohum veya toprak yoluyla yayılabilir.

Bulaşma yolu: Soğan sürmesi, Urocystis cepulae mantarının enfekte olmuş toprak ve bulaşık tohumlar yoluyla yayılmasıyla oluşur. Mantar, kışı toprakta veya enfekte bitki artıkları üzerinde geçirir. Çimlenme sırasında, genç soğan fidelerinin köklerine ve kök boğazına girerek enfeksiyona neden olur. Enfeksiyon, kök ve gövde üzerinde siyah çizgiler veya şeritler oluşmasına yol açar. Enfekte toprak ve bulaşık tohumların kullanımı, hastalığın sonraki ekim sezonlarına taşınmasına ve tarlada sürekli devam etmesine neden olur.

Mücadele:
Kültürel önlemler arasında, hastalıksız ve sertifikalı tohum kullanımı, ekim nöbeti uygulanması ve toprak sterilizasyonu yer alır. Hastalıklı bitki kalıntılarının tarladan uzaklaştırılması da hastalığın yayılmasını önlemek için önemlidir. Kimyasal mücadelede ise, tohumların ekim öncesinde uygun fungisitlerle ilaçlanması ve gerektiğinde toprak uygulamalarının yapılması gereklidir.

Türkiye'de bu hastalığa karşı ruhsatlı olan fungisitler hakkında güncel bilgi BKÜ (Bitki Koruma Ürünleri Veri Tabanı) üzerinden incelenebilir.