Anasayfa  |  Hastalıklar  |  Fungi

Kabakgillerde alternaria yaprak yanıklığı (Alternaria cucumerina), kabakgiller familyasındaki bitkilerde yaygın olarak görülen ve yapraklarda ciddi zararlara neden olan fungal bir hastalıktır. Bu hastalık, özellikle yapraklarda lekelenme ve kuruma ile kendini gösterir, bitkinin genel sağlığını ve verimliliğini olumsuz etkiler.

Görüldüğü bitkiler:
Kavun, karpuz, kabak, salatalık ve diğer kabakgiller (Cucurbitaceae)

Hastalık etkeni:
Alternaria cucumerina

Zarar şekli:
Alternaria yaprak yanıklığı, bitkinin yapraklarında belirgin zararlar oluşturur ve enfekte bitkilerde verim kaybına neden olabilir.

Yapraklarda: İlk belirtiler, yaprakların üst yüzeyinde küçük, yuvarlak veya düzensiz şekilli kahverengi lekeler şeklinde ortaya çıkar. Bu lekeler, zamanla genişleyerek birleşir ve yaprak yüzeyinin büyük bir kısmını kaplar. Hastalığın ilerlemesiyle lekelerin merkezleri kurur ve yaprak dokusu nekrotik hale gelir. Şiddetli enfeksiyon durumunda yapraklar sararır, kurur ve erken dökülmeye başlar. Yaprakların erken dökülmesi, bitkinin fotosentez kapasitesini azaltarak gelişimini durdurur.

Sürgünlerde ve saplarda: Nadiren görülen bu durumda, sürgünlerde ve saplarda da küçük kahverengi lekeler oluşabilir. Bu lekeler, sürgünlerde çatlamaya ve zayıflamaya neden olabilir, bu da bitkinin yapısal bütünlüğünü bozar.

Meyvelerde: Hastalığın ilerlemesi durumunda meyvelerde de küçük kahverengi lekeler görülebilir, ancak yapraklar hastalığın en yaygın etkilediği kısımlardır.

Genel zarar: Alternaria yaprak yanıklığı, yaprakların erken dökülmesine ve bitkilerin gelişiminin durmasına neden olur. Bu da verim kaybına ve kalite düşüşüne yol açar. Hastalık, özellikle nemli ve sıcak hava koşullarında hızla yayılır ve bitkiyi ciddi şekilde zayıflatır.

Bulaşma yolu: Kabakgillerde alternaria yaprak yanıklığı, Alternaria cucumerina mantarının enfekte olmuş bitki artıkları, toprak ve sporlar yoluyla yayılmasıyla oluşur. Mantar, kışı enfekte bitki artıkları üzerinde geçirir ve ilkbaharda uygun nem ve sıcaklık koşulları oluştuğunda sporlarını serbest bırakır. Sporlar, rüzgar, yağmur sıçramaları ve sulama suyu ile sağlıklı bitkilere taşınarak enfeksiyona yol açar. Yüksek nem ve ılıman sıcaklıklar, sporların çimlenmesini ve hastalığın yayılmasını hızlandırır. Enfekte bitki artıkları, sonraki sezonlarda hastalığın devam etmesine neden olur.

Mücadele:
Kültürel önlemler arasında bitkilerin iyi havalanmasını sağlamak, aşırı sulamadan kaçınmak ve hastalıklı bitki kalıntılarını tarladan uzaklaştırmak yer alır. Dayanıklı çeşitlerin kullanılması da hastalığın yayılmasını engellemeye yardımcı olabilir. Kimyasal mücadelede, uygun fungisitlerin kullanılması ve hastalığın ilk belirtileri görüldüğünde koruyucu uygulamaların yapılması gereklidir.

Türkiye'de bu hastalığa karşı ruhsatlı olan fungisitler hakkında güncel bilgi BKÜ (Bitki Koruma Ürünleri Veri Tabanı üzerinden incelenebilir.