Anasayfa  |  Hastalıklar  |  Fungi

Mısır açık rastığı (Sphacelotheca reiliana), mısır bitkisinde görülen ve başaklarda ciddi zararlara neden olan bir fungal hastalıktır. Bu hastalık, mısır koçanlarında ve püsküllerinde siyah spor keseleri oluşturarak bitkinin gelişimini ve verimini olumsuz etkiler. Hastalık, toprak kaynaklı olup tohum yoluyla da bulaşabilir.

Görüldüğü bitkiler:
Mısır ve süpürge darısı

Hastalık etkeni:
Sphacelotheca reiliana

Zarar şekli:

Başaklarda: Mısır açık rastığı, koçanlarda ve püsküllerde normal taneler yerine siyah renkli spor keseleri oluşturur. Bu spor keseleri olgunlaştığında patlayarak çevreye yayılır ve hastalık diğer bitkilere bulaşır. Enfekte başaklar, gelişimini tamamlayamaz ve ürün kaybına yol açar.

Püsküllerde: Hastalık ayrıca püskülleri de etkileyebilir. Püsküllerde de siyah spor keseleri oluşur ve bu durum, bitkinin tozlaşma sürecini olumsuz etkileyerek verimi düşürür.

Tohumlarda: Mısır açık rastığı tohum yoluyla taşınır. Enfekte tohumlar ekildiğinde, genç bitkilerde hastalık belirtileri ortaya çıkar ve hastalık yayılmaya devam eder. Bu durum, bir sonraki ekim döneminde de hastalığın tarlada kalmasına neden olur.

Genel zarar: Mısır açık rastığı, bitkilerin başaklarını etkileyerek verim kaybına neden olur. Koçanlarda ve püsküllerde oluşan spor keseleri bitkinin gelişimini engeller ve ticari değerini düşürür. Ayrıca, hastalıklı bitkiler hastalığı tohum yoluyla yeni sezona taşıyarak, hastalığın uzun yıllar boyunca devam etmesine neden olabilir.

Bulaşma yolu: Mısır açık rastığı, Sphacelotheca reiliana mantarının enfekte olmuş tohumlar ve toprak yoluyla yayılmasıyla oluşur. Mantar sporları, tohum yüzeyinde veya toprakta bulunur ve ekim sırasında bitki dokularına girerek sistemik bir enfeksiyona neden olur. Bitki büyüdükçe mantar da gelişir ve başaklarda siyah renkli spor kitleleri oluşur. Sporlar, olgunlaşma sırasında çevreye dağılır ve rüzgar, toprak ve bulaşık tarım aletleriyle sağlıklı bitkilere taşınır. Enfekte tohumlar ve toprak, hastalığın tarlada sürekli olarak devam etmesine neden olur.

Mücadele:
Kültürel önlemler arasında, hastalıksız ve sertifikalı tohum kullanımı, ekim nöbeti uygulanması ve hastalıklı bitki kalıntılarının tarladan uzaklaştırılması önemlidir. Kimyasal mücadelede ise, tohumların ekim öncesi uygun fungisitlerle ilaçlanması, hastalığın yayılmasını önlemek için en etkili yöntemdir.

Türkiye'de bu hastalığa karşı ruhsatlı olan fungisitler hakkında güncel bilgi BKÜ (Bitki Koruma Ürünleri Veri Tabanı) üzerinden incelenebilir.