Anasayfa  |  Hastalıklar  |  Fungi

Sitospora kanseri (Cytospora spp.), meyve ağaçları ve diğer odunsu bitkilerde görülen bir fungal hastalıktır. Bu hastalık, özellikle bitkinin kabuk ve odun dokusunda kanser benzeri lezyonlar oluşturarak bitkiyi zayıflatır ve gelişimini olumsuz etkiler. Sitospora kanseri, ağaçların dallarında ve gövdelerinde ölü dokuların oluşmasına neden olur ve zamanla ağaçlarda geri dönülmez zararlar oluşturabilir.

Görüldüğü bitkiler:
Elma, şeftali, armut, erik ve diğer meyve ağaçları ile çeşitli odunsu bitkiler

Hastalık etkeni:
Cytospora spp.

Zarar şekli:

Dallarda ve gövdede: Sitospora kanseri, ağaçların dalları ve gövdesinde kabukta çökük, koyu renkli lezyonlar şeklinde belirir. Hastalıklı bölgeler zamanla genişler ve kabuk çatlamaları oluşur. Kanserli alanların çevresindeki doku ölür ve bu durum, bitkinin su ve besin iletimini engeller. Ağacın kabuğu altındaki odunsu dokuda ölüme neden olan bu lezyonlar, bitkinin genel sağlığını zayıflatır.

Sürgünlerde: Enfekte sürgünler kahverengi ya da siyah renge döner ve kurur. Sürgünlerin üst kısmında yapraklarda solgunluk ve kuruma gözlenir. Hastalığın ilerlemesiyle sürgünler tamamen kurur ve ağaç zayıflar.

Meyvelerde: Meyve üzerinde doğrudan etkisi nadirdir. Ancak enfekte ağaçlar zayıflar, meyve verimi ve kalitesi düşer.

Genel zarar: Sitospora kanseri, bitkinin su ve besin iletimini engelleyerek bitkide genel bir zayıflamaya neden olur. Bu durum, özellikle meyve ağaçlarında ciddi verim kayıplarına ve ağaçların zamanla ölümüne yol açabilir. Hastalık, özellikle yaşlı ve zayıf ağaçları hedef alır ve stresli koşullarda (kuraklık, don, aşırı sulama gibi) hızla yayılabilir.

Bulaşma yolu: Sitospora kanseri, Cytospora spp. mantarının enfekte olmuş bitki dokuları ve yaralı alanlar yoluyla yayılmasıyla oluşur. Mantar, kışı enfekte bitki kabuğunda veya dal üzerinde geçirir. İlkbaharda, uygun sıcaklık ve nem koşullarında sporlarını serbest bırakarak yağmur, rüzgar ve böcekler aracılığıyla sağlıklı bitkilere taşınır. Özellikle yaralı dokulara yerleşen mantar, kanserli lezyonlar oluşturur. Enfekte bitki dokuları, sonraki sezonlarda hastalığın devam etmesine neden olur.

Mücadele:
Kültürel önlemler arasında hastalıklı dalların budanması, ağaçların stres koşullarından korunması ve yaralanmaların önlenmesi önemlidir. Ayrıca, budama sırasında kullanılan aletlerin temiz tutulması ve enfekte materyalin imha edilmesi hastalığın yayılmasını engelleyebilir. Kimyasal mücadelede ise, uygun fungisitlerin kullanılmasının yanı sıra, bitkiyi güçlendirici uygulamalarla hastalığın yayılması kontrol altına alınabilir.

Türkiye'de bu hastalığa karşı ruhsatlı olan fungisitler hakkında güncel bilgi BKÜ (Bitki Koruma Ürünleri Veri Tabanı) üzerinden incelenebilir.